Dat Hollandse nuchterheid zo langzaam aan het uitsterven is, bewijst de nieuwe voedingstrend rond actieve kool wel weer. De glossy´s staan vol met ijsjes, sapjes of andere voedingsmiddelen waarin dit zwarte poeder is verwerkt. Het klinkt misschien paradoxaal, maar er wordt zelfs beweerd dat je tanden witter worden als je ze periodiek met dit gitzwarte goedje inwrijft. Is de Norittablet werkelijk een wondermiddeltje voor je uiterlijke en innerlijke gezondheid?
Midden tussen de heidevelden, veengebieden en Drentse bossen staat een rokende fabriek in het pittoreske Klazienaveen, een typisch industriedorp. Als rasechte Drent – mijn oma was turfsteekster – ben ik hier geboren en getogen. Uit mijn kindertijd herinner ik me hoe lakens die buiten hingen te drogen zwart werden als de wind in de verkeerde richting stond. Zodoende is een Norittabletje niet het eerste waar ik aan zou denken voor het witter maken van mijn tanden.
Actieve kool
Het productieproces van actieve kool bestaat uit het verkolen en activeren van turf, steenkool of ander organisch materiaal in grote ovens. Het zo ontstane zwarte poeder wordt vooral industrieel gebruikt voor het zuiveren van water, aangezien het vele materialen (waaronder gifstoffen en pathogenen) aan zich kan binden. Ook in de voedselindustrie wordt het ruimschoots gebruikt om voedsel te ontdoen van bepaalde kleuren of geuren. In de geneeskunde wordt het vooral in hoge doseringen gebruikt als middel tegen acute vergiftigingen, bijvoorbeeld als een kind een schoonmaakmiddel heeft gedronken (1, 2). Zelf ken ik de Norittablet het beste als pilletje tegen diarree. Met als gevolg dat je uren tot dagen niet naar het toilet kunt, en als het dan uiteindelijk komt is het pikzwart en keihard. Dit fenomeen wordt ook wel toepasselijk ´houtskoolontlasting´ genoemd (2).
Bijwerkingen
Wat de Glossy´s helaas vergeten te vermelden, is dat actieve kool ook bijwerkingen heeft. Deze bijwerkingen zijn voor haar lezersgroep niet irrelevant. Zo vermindert het gebruik van actieve kool de werking van bepaalde medicijnen, waaronder de anticonceptiepil. De bijsluiter van de Norit tabletten en het Farmacotherapeutisch Kompas melden dat een alternatieve vorm van anticonceptie wordt aangeraden bij het gebruik van actieve kool (3, 4, 5). Daarnaast bindt actieve kool niet specifiek gifstoffen, maar ook vele andere stoffen, waaronder vitamines en mineralen. Een gebruik van enkele dagen of langer wordt daarom afgeraden in verband met het risico op vitaminetekorten en maag-darmklachten (4, 5).
Baat het niet dat schaadt het niet?
Ondanks dat Norittabletten al lang op de markt zijn als anti-diarree middeltje, is de effectiviteit ervan nooit voldoende bewezen (5). Er is volgens het Farmacotherapeutisch Kompas ook onvoldoende bekend over eventuele bijwerkingen van het langer gebruik van actieve kool (4). Het is daardoor zeker niet aan te raden om voedingsmiddelen met actieve kool erin verwerkt dagelijks te gebruiken. De kans dat je een vitaminetekort of verstopping krijgt is groter dan een eventueel gezondheidseffect. Je immuunsysteem, lever en nieren zorgen er onder normale omstandigheden wel voor dat gifstoffen en ziekteverwekkers bestreden en afgevoerd worden, ook zonder koolstof.
Geef een reactie