De afgelopen periode hebben varkens mijn kijk op het eten van vlees flink beïnvloedt. Het begon in mei toen ik met de YFM academie bij themadag ‘het dier’ de varkenshouderij van Edwin en Elly Michiels-Fleuren in Limburg bezocht. Mijn academie-genootje Lotte schreef op de blog van de academy: ‘Ik zag voor de eerste keer waar spekjes vandaan komen.’ Ook voor mij was dit zo en de varkens maakte een diepe indruk.
Foto door Thijs van Stigt
Die indruk kwam in eerste instantie van de overweldigende lucht in de stallen. Het stinkt enorm, maar wat vooral heftig is hoe deze ammoniaklucht ook op je ogen en luchtwegen slaat.
Eenmaal thuis beleef ik onder de douche de heftigheid van deze geur opnieuw, het lijkt in elke porie te zijn getrokken en komt er onder invloed van stromend water opnieuw weer uit. Maar ik begin vooral na te denken over het eten van vlees. Het is voor de meeste Nederlanders heel normaal om dagelijks vlees te eten, het liefst voor een zo’n laag mogelijke prijs. Hoe normaal is dit eigenlijk?
Mijn blik op vlees is veranderd
Uit de yfm academie blog: “Waarom zijn jullie niet biologisch?” vraagt academicus Gerard aan Edwin en Elly. Het keurmerk biologisch brengt niet slechts voordelen, en uit milieuoverwegingen hebben Edwin en Elly dan ook een gangbaar bedrijf. Dit klinkt wellicht gek, maar de langere groeitijd, hogere gasuitstoot en ruimtegebruik in de biologische varkenshouderij hebben een grotere omgevingsimpact.
Mijn blik op het stukje vlees op mijn bord is voorgoed veranderd na het bezoek aan de varkensstal. De twee maanden na mijn bezoek begin ik minder vlees te eten; geen vleeswaren meer tussen mijn boterhammen, minder vaak vlees in mijn warme maaltijd, vaker vlees met in ieder geval 1 beter-leven-ster. Steeds als ik een stukje vlees op mijn bord heb liggen moet ik weer denken aan de varkensstal. Deze stal die ik zag was overigens een stal met 1 ster voor beter leven. Deze varkens hebben dus al een beter leven dan gehad dan het gemiddelde sterloze varken dat je in de supermarkt vindt. Zo krijgen de 1 ster varkens meer ruimte, meer afleidingsmateriaal, worden biggen niet gecastreerd en is er een maximale afstand van de stal naar het slachthuis vastgesteld.
In juli besluit ik voor mezelf dat ik alleen nog biologisch vlees wil eten. In dezelfde maand krijgen we bij I’m a foodie de vraag binnen of we ‘Buitengewone varkens’ willen proeven en erover schrijven. Op de website schrijven zij: ‘Wij werken sinds 2011 aan een doorbraak in de varkenshouderij. Een doorbraak richting lekker, gezond, transparant en eerlijk. Onze varkens zijn hun hele leven echt buiten. Ze kunnen doen wat een varken wil: wroeten, rennen, spelen, luieren.’
Ik krijg een pakketje met verschillende soorten varkensvlees thuisgestuurd: speklapjes, karbonades, verse worst, rookworst en schnitzels. De afgelopen maanden is dit voorraadje langzaam op gegaan. Een doorbraak in lekker? Wat mij betreft zeker! Er zit echt veel smaak aan dit vlees. Een volle pure smaak van varken. Je moet niet bang zijn voor wat vet op je bord, zeker de worsten bevatten hier genoeg van, maar zoals bekend geeft vet juist ook smaak. Klein minpuntje vind ik het velletje van de rookworst, persoonlijk vind ik ‘m een beetje taai.
Naast een doorbraak in lekker, schrijven ze dat buitengewone varkens ook een doorbraak zijn in gezond, transparant en eerlijk. Gezond omdat de varkens zelf een heel gezond leven hebben. Ze hebben veel ruimte, leven in kleine groepen, lopen altijd in de frisse lucht en krijgen veel beweging. Ook de voeding van de varkens is goed. Een deel sprokkelen ze zelf buiten bij elkaar, daarnaast krijgen ze (vaak zelf geteelde) granen, zonnebloempitten en koolzaadschroot. Buitenvarkens zijn minder vaak ziek dan binnen varkens en preventieve antibiotica wordt dan ook niet gebruikt. Transparant en eerlijk, omdat de varkens een goed leven hebben en de boer ook, want die krijgt een eerlijke prijs voor zijn product. Ook jij als consument betaald een nette prijs, je kunt al je vragen aan de boer stellen en zij horen ook graag jouw mening over het product.
Er zijn drie manieren om dit initiatief te steunen en zelf te genieten van dit buitengewone vlees: investeren, vlees online bestellen of vlees kopen bij één van de verkooppunten. Een investering krijg je terugbetaald in vlees. De boer kan jouw geïnvesteerde geld weer gebruiken voor het huren van grond, aanschaf van stro en hutjes, kosten voor de dierenarts en het ambachtelijk verwerken van het vlees.
Nog meer onder de indruk raken van varkens?
- Wist je dat we varkens niet alleen voor hun vlees gebruiken? Christien Meindertsma deed drie jaar lang onderzoek naar de toepassingen van varken. Zij vond er 185! Denk jij wel eens aan varkens terwijl je je haar wast of tanden poetst? http://www.ted.com/talks/christien_meindertsma_on_pig_05049?language=nl
- Vorige week donderdag was er bij de NPO een aflevering van Metropolis over varkens. Wist je dat er in andere landen heel anders tegen varkens wordt aangekeken? Meest bekende voorbeeld is dat moslims geen varkensvlees eten omdat het dier onrein is. Toch blijken ze in Israël te genieten van ‘wit vlees’, terwijl het drinken van varkensmelk in Mongolië helpt tegen een alcoholverslaving en in de Filipijnen biecht je je zonden op aan een varken. Kijk de aflevering terug op: http://www.npo.nl/metropolis/09-10-2014/VPWON_1209501. Een aanrader!
Voor mij staat het vast: varkens zijn bijzonder en verdienen een goed leven voordat ze op mijn bord belanden.
Inspirerend!