Zijn eieren gezond? Ja of nee? Er wordt vaak gesteld dat een voedingsmiddel ‘gezond’ of ‘ongezond’ is. Maar bij voorkeur plak ik dat label er niet op. Voedingswetenschap blijkt namelijk niet zo zwart-wit en simpel te zijn en heeft niet overal een antwoord op. Wetenschappers onderzoeken bijvoorbeeld al jaren het effect van stofjes uit voedingsmiddelen op bijvoorbeeld de bloeddruk om erachter te komen of en waarom voedingsmiddelen een gezonde of ongezonde keuze zijn. Telkens weer komen we erachter dat het effect van voeding op de gezondheid niet altijd te verklaren is door de voedingsstoffen die erin zitten: yoghurt is bijvoorbeeld een gezonde keuze, maar niet omdat er calcium in zit, en fruit is niet gezond omdat het vitamine C bevat. Een voedingsmiddel is veel meer meer dan de optelsom van de voedingsstoffen die erin zitten.
Voedingstoffenpraat
Die focus op losse voedingsstoffen zoals ‘suiker is slecht’ en ‘vitamine C is goed’ wordt nutritionisme (voedingsstoffen-praat) genoemd en geeft een vrij beperkte kijk op voeding in relatie tot gezondheid. Vroeger werd bijvoorbeeld gedacht dat eieren ongezond zouden zijn omdat ze cholesterol bevatten. Daar komt dat slechte imago van eieren vandaan.Terwijl we nu uit grootschalige onderzoeken weten dat er (bij gezonde mensen) geen verband is tussen het eten van eieren en hart- en vaatziekten. Als onderdeel van een gezond voedingspatroon kun je best elke dag een eitje eten. Op basis van de losse voedingsstoffen in een voedingsmiddel is niet te voorspellen of een voedingsmiddel je gezondheid beïnvloedt. Je doet geen boodschappen in een voedingsstoffenwinkel en je eet geen losse aminozuren, vitamine C of cholesterol. Je eet hele voedingsmiddelen zoals avocado, noten, of eieren die tezamen jouw totale eetpatroon vormen. In de voedingswetenschap wordt tegenwoordig steeds meer gekeken naar voedingsmiddelen en eetpatronen en veel minder naar de losse stofjes zoals cholesterol.
Jouw totale eetpatroon
Jouw gezondheid wordt bepaald door jouw totale eetpatroon over een langere periode en alle keuzes die je daarin maakt. De keuze voor een sinaasappel is gezond als je het eet in plaats van snoep, maar is niet meer zo gezond als het je dertigste sinaasappel op een dag is. En taart op een verjaardag is ook niet ‘slecht’ wanneer de rest van je eetpatroon gezond is. Of een ei een gezond keuze is, hangt dus ook af van hoeveel eieren je al gegeten hebt, hoe de rest van je eetpatroon eruit ziet en waarvoor je het in de plaats eet. Ben jij bijvoorbeeld vegetariër? Misschien eet je dan eieren in plaats van vlees. Af een toe een ei kan dan juist zorgen voor een volwaardiger eetpatroon en nuttige voedingsstoffen toevoegen zoals eiwitten en vitamine B12.
Deze column is eerder in het Santé magazine verschenen.
