Wie zegt gezonder te willen eten, legt in de praktijk de lat vaak veel te hoog. In plaats van een beetje gezonder, blijken mensen vaak een ideaalbeeld te hebben als doel, dat niet bepaald realistisch is en daardoor niet vol te houden. Het beste advies is om gezonder te eten is: begin met een kleine stap. Maar welke stap is dat dan?
Tijdens het kennismakingsgesprek met een klant die ik ondersteun om gezonder te leven, bespreken we de doelen waaraan zij wil werken. Gezonder eten wordt dan bijna altijd genoemd. Na doorvragen blijkt dat ze bij gezond eten vaak denkt aan vrij radicale opties. Ze zoekt de oplossing in complexe diëten of methodes uit de media (denk aan koolhydraatarm, paleo, etc). Dit nieuwe eetpatroon verschilt zo veel van hoe zij nu eet, dat alleen het idee om eraan te beginnen al een zucht oplevert.
Het volgen van een eetpatroon dat compleet anders is dan het huidige, betekent dat er veel verandering nodig is. Doordat dit als geheel niet is te overzien, begint de klant er vaak al niet eens aan. En als ze er wel aan begint, is het moeilijk vol te houden. Grote kans dus dat effectieve gedragsverandering, gezond eten volhouden voor lange termijn, uitblijft.
Hoe werkt het dan wel?
Wil je gezonder gaan eten met blijvend resultaat? Laat diëten en methodes dan links liggen. Dus geen rigoreuze veranderingen waarbij je je eetpatroon compleet moet omgooien. De beste methode begint heel dicht bij jezelf van waaruit je kleine stapjes zet en de tijd neemt voor verandering. Lees hieronder verder hoe je dit aanpakt
In kleine stapjes gezonder eten
In kleine stapjes veranderen betekent dat je heel dicht bij je huidige gewoonten begint. Je huidige voedingspatroon is het startpunt. En daar verander je steeds kleine dingen aan. In kleine stapjes veranderen betekent ook dat je langer bezig bent dan je misschien voor ogen had. Het is goed om je hier bewust van te zijn als je gaat starten. Jezelf de tijd gunnen om te veranderen helpt ook om verandering vol te houden.
Waar begin ik?
Ok, kleine stapjes dus. Maar wat kan je dan als eerste veranderen? Omdat iedereen een ander voedingspatroon heeft, is niet te zeggen wat de beste eerste stap is. Er is dus geen algemeen advies, dat voor iedereen geldt. Zelf weet je misschien al wel wat je het beste kunt doen. Zo weten veel mensen heel goed, dat ze te weinig groente eten.
Als je niet zo goed weet welke stap het meest gezond en effectief voor je is, begin dan met het in kaart brengen van je eetpatroon. Dit kun je heel goed bijhouden in een app, bijvoorbeeld de Eetmeter van het Voedingscentrum . Houd dit minimaal drie dagen nauwkeurig bij. Als het bijhouden je goed afgaat, is een week nog beter, omdat dan uitschieters in je voeding beter worden uitgemiddeld. Maar, beter drie dagen nauwkeurig bijhouden, dan zeven dagen onvolledig.
Inzicht in eetpatroon
Door je huidige eetpatroon bij te houden, krijg je goed inzicht. Je wordt je bewust van wat je over de dag heen allemaal eet, en ook van wat je niet eet. Dit op zich kan al een eye-opener zijn en je helpen bij het kiezen van je doel: je eerste stap naar gezonder eten. De Eetmeter berekent vervolgens hoeveel voedingsstoffen je binnenkrijgt en geeft een analyse van jouw eetpatroon op productniveau. Zo berekent de app of je voldoende gezonde keuzes binnenkrijgt zoals groente, fruit en noten en de app laat ook zien van welke minder gezonde keuzes je teveel binnenkrijgt. Op basis van deze analyse kun je zelf je doel kiezen. Komt er bijvoorbeeld uit dat je veel minder vezels eet dan gezond voor je is, dan kun je als doel kiezen: meer vezels eten.
Je doel concreet maken
Vertaal dit doel naar een eetmoment en koppel hieraan een concrete actie. Bijvoorbeeld:
- Doel: meer groenten eten: Op werkdagen eet ik in de middagpauze 150 gram groenten bij de lunch.
- Doel: meer vezels eten: Ik vervang tijdens iedere lunch mijn bruine boterhammen door volkoren boterhammen.
Een ander manier om een doel te kiezen en in actie om te zetten is met de eetwissels van het Voedingscentrum: in kleine stapjes gezonder gaan eten. Het gaat dan om het vervangen van een minder gezond product naar een gezondere versie, of het verkleinen van je porties. Op de website vind je concrete voorbeelden om inspiratie op te doen.
Haalbaar doel
Houd er in beide gevallen rekening mee dat jouw actie haalbaar is. Het succesvol behalen van jouw doel helpt namelijk bij het langer volhouden ervan. Als je na een tijdje merkt dat het heel makkelijk is om je doel te halen, kun je je doel om gezonder eten wat uitdagender maken. Zo beweeg je langzaam naar een steeds gezonder eetpatroon dat je goed kunt volhouden.
Conclusie
De beste stap om gezonder te gaan eten verschilt per persoon. Wil je inzicht krijgen in welke stap voor jou het beste is? Houd dan een tijdje een eetdagboek bij, bijvoorbeeld met de Eetmeter van het Voedingscentrum. Kies na de analyse van de Eetmeter een doel uit waarmee jij je voedingspatroon gaat verbeteren en maak dit concreet en haalbaar. Elke stap is er een!
Jammer dat Sjoukje Bonnema weer de fout in gaat door mensen te verwijzen naar de Eetmeter van het Voedingscentrum . Alsof zij weten wat gezond is, en de persoon in kwestie dat ook zou moeten gaan leren. Er bestaat geen gezonde of ongezonde voeding (m.u.v. soja- en lightproducten) en iedereen verwerkt voedsel anders. Er komt gelukkig steeds meer aandacht voor “Intuïtief eten”. Niet langer luisteren naar goed bedoelde raad van voedingswetenschappers en leefstijlcoaches, maar opnieuw leren luisteren naar je lichaam. Dus alleen bij echte honger, datgene eten waar je op dat moment trek in hebt (dat is waar je lichaam behoefte aan heeft) en jezelf dan ook daarmee verzadigen. Zo bereik je het voor jou ideale gewicht. Daar heb je geen app voor nodig. En heb je zin in sport dan ga je sporten, het moet niet. Zorg er in ieder geval wel voor dat je in beweging blijft: rust roest.
Nou Piet, ik weet wel wat er gebeurt als ik intuïtief ga eten. Dan sla ik mijn ontbijt over en op het moment dat mijn maag begint te knorren geeft mijn lijf aan dat het behoefte heeft aan een suikerwafel, gevolgd door wat blokjes kaas. Weer een paar uur later verlangt mijn lichaam naar een broodje kroket en later op de middag naar een portie poffertjes met roomboter met poedersuiker. 🙂
Fijn artikel, kleine stapjes is een goede tip. Ik heb de eetmeter inderdaad gebruikt om inzicht te krijgen in wat ik binnen kreeg. Daarvoor is het super. Hun adviezen waren niet altijd overtuigend: koos ik mager broodbeleg, was een plakje kipfilet al niet goed. De eetwissel is wel heel handig.
Dat zou heel mooi zijn als we allemaal intuïtief weten wat we moeten eten, en daar ook naar handelen. Een app is een hulpmiddel om inzicht en bewustwording te creëren. Het gaat dan om inzicht in het totale voedingspatroon, niet de producten op zich, die zouden bepalen of je gezond eet.
Intuïtief eten aka luister naar je lichaam zal alleen werken als je niet verslaafd bent aan vet, suiker, zout enz. Als ik naar mijn lichaam zou luisteren vrat ik heel de dag door chocolate chip cookies, krentenbrood, éclairs, speculoos enz. Met een toemaat van sushi. Dus niet echt een valabele oplossing voor de meesten onder ons.
Kleine stapjes daarentegen: dat werkt ook niet. Je moet je goed voorbereiden en radicaal kiezen voor een gezond voedingspatroon dat je kunt volhouden (dit laatste is zeer belangrijk). Het gaat niet alleen om wat je wél eet, maar vooral om wat je niet eet. Een klein beetje gezond gaat de lawine aan rotzooi niet tegenhouden.
@vera, wat jij shrijft is net een voorbeeld van helemaal niet naar je lichaam luisteren. Wss ben je sochtends in volle haast vertrokken en heb je tegen de middag zo een suikerdip dat je meteen naar het eerste het beste grijpt. Als je nu eens sochtends al zou starten met de vraag waar je lichaam nood aan heeft en iets voedzaam zou kunnen eten bij de eerste honger, dan ben je intuitief aan het eten 😉 zelfs als dat wil zeggen dat je ontbijt dan om 11u pas is. Vraag jezelf ook eens af hoe dat het komt dan je sochtends geen honger hebt en of dat altijd zo is.
Ik was verbaast over de percolator koffie. Staat volgens het voedingscentrum als laag in cafestol aangegeven https://mobiel.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/welke-koffie-kan-ik-het-beste-drinken.aspx