Afgelopen 24 januari waren wij aanwezig bij de tweede editie van het seminar personalised nutrition and health (PNH). Dit seminar was een co-productie tussen TNO en de WUR uit Wageningen.  Samen met 25 andere aanwezigen kregen we een wetenschappelijk hoogwaardige line-up voorgeschoteld.  We hebben Mister PNH ? Nard Clabbers van TNO, zover gekregen deze gastblog te schrijven over gezondheid, diëtisten en de voeding van de toekomst.

Voeding: mooiste onderwerp van de wereld

Voeding is natuurlijk het mooiste onderwerp ter wereld. Dat hoef ik hier niet uitgebreid te beargumenteren hoop ik. Waar komen zulke persoonlijke zaken als gezondheid, smaak, genieten, schuldgevoel(!) en cultuur op zo’n mooie manier bij elkaar? Voeding is ook altijd al omgeven door mythes en dat is ook vandaag nog zo, misschien wel meer dan ooit. Zeker de relatie tussen voeding en onze gezondheid is het onderwerp van veel persoonlijk verhalen waar feit en fictie door elkaar lopen. Zal dat ooit veranderen en hoe zal dat dan onze voeding veranderen? Bij TNO, waar ik werk, denken we na over de toekomst van voeding en gezondheid en doen we met bedrijven onderzoek om die toekomst vorm te geven. Eén van de onderwerpen waar wij én gelukkig ook heel veel bedrijven enthousiast van worden is ‘personalised nutrition’. Wat verstaan we daaronder?

Wat wij personalised nutrition noemen begint eigenlijk met het goed leren kennen van de effecten van voeding op je gezondheid. Hoe doen we dat? Door het combineren van allerlei gegevens over jou en je gezondheid (waaronder DNA) én de effecten van voeding op je gezondheid die op een gemakkelijke manier te meten zijn. Denk daarbij aan stappentellers (Fitbit) en andere technologieën die het mogelijk maken om thuis of onderweg aspecten van je gezondheid bij te houden. Waar de ontwikkelingen op dit gebied heen gaan weet niemand maar het lijkt mij veilig om te stellen dat we in de nabije toekomst méér (niet minder) data tot onze beschikking gaan krijgen over de effecten van onze lifestyle op onze gezondheid. Veel eerdere ontwikkelingen in personalised nutrition gingen uit van alleen DNA analyse en baseerden daar het hele advies op. Personalised nutrition gaat tegenwoordig echt een stap verder. Daarom hebben we het soms ook over ‘Personalised Nutrition 2.0’. Klinkt goed, of niet dan?

Personalised nutrition 2.0

Iedereen die wel eens voedings- of lifestyle-advies heeft gegeven heeft de ervaring dat een feitelijk opsomming van wat goed is voor iemand niet heel effectief is. Sterker nog, echt bijna alle mensen weten dat meer groenten, minder vlees, meer volkoren ipv wit en minder snoep goed is. Alleen, weinig mensen veranderen hun gedrag om die kennis toe te passen in hun leven. Daarom is een belangrijk deel van personalised nutrition 2.0 het leren kennen van de persoon en zijn omgeving om zo tot een gericht advies te kunnen komen. Wij denken dat een goed advies niet alleen rekening moet houden met fysiologische aspecten, maar ook juist zaken die het je mogelijk maken om dat advies op te volgen. Dus ook je persoonlijkheid en je sociale omgeving spelen een belangrijke rol. Personalisatie op twee niveaus dus, zowel fysiologisch als psycho-sociaal. In drie (Engelse) woorden: ‘measure, monitor, motivate’. De uitdaging is om een advies te maken dat zo goed is, dat jij daar als consument voor wil gaan betalen. Het moet echt toegevoegde waarde hebben en je motiveren om je gedrag te veranderen. Ik zie persoonlijk absoluut geen toekomst in appjes die mensen ergerlijk volgen met tips die je eigenlijk al wel kent. Alhoewel, misschien is daar ook wel een niche voor. Personalisatie, weet je wel?

Stel dat deze toekomstvisie werkelijkheid wordt. Wat betekent dat? Wat gaat er veranderen? Zal het voedsel zelf veranderen? Zou kunnen. Wie weet 3D printen we onze ontbijtreep straks, in een zelfrijdende auto, op basis van wat je die dag gaat ondernemen. Misschien verandert er ook helemaal niet zoveel aan ons fysieke eten. Kijk eens in het Rijksmuseum naar die prachtige stillevens met voedsel uit onze gouden eeuw. Een kleine 400 jaar geleden, maar nog steeds zeer herkenbaar en nog steeds krijg je er trek van. Mijn verwachting is dat ons eten er de komende tijd nog steeds heel herkenbaar uit blijft zien. Ik denk dat de grote innovatie niet in nieuwe producten maar in nieuwe services zal zitten.

Persoonlijk advies

Zo zullen supermarkten hun online en fysieke winkels prettiger maken om in te winkelen door je van persoonlijk advies te voorzien. Ook zullen merken meer en meer hun best moeten doen om producten te maken die goed aansluiten bij de echte gezondheidsbehoefte van hun klanten. Was dat tot nu toe nog een beetje een gok en konden fabrikanten een hoop sprookjes verkopen, in de toekomst zal de consument een gefundeerde beslissing kunnen nemen met het oog op zijn gezondheid. De consument krijgt meer macht, dat is mijn verwachting in ieder geval.

Wat betekent dit allemaal voor een andere belangrijke groep professionals in voeding en gezondheid, de diëtisten? Veel meer data bij consumenten plus apps, supermarkten en producenten die allemaal de consument willen beïnvloeden. Wordt de diëtist irrelevant gemaakt door slimme algoritmes en moderne technologie? Ik denk van niet. Sterker nog, ik voorzie een hele nieuwe markt voor services die consumenten gaan helpen met het kunnen interpreteren en gebruiken van alle data die beschikbaar komt. Wie wil dat nou allemaal zelf doen!? Bovendien waarderen heel erg veel mensen nog steeds persoonlijk contact, zeker in situaties waarin ze geholpen willen worden met zoiets persoonlijks als voeding en gezondheid. Professionals in data-interpretatie, met verstand van voeding en gezondheid in de praktijk die ook nog de juiste snaar weten te treffen bij hun klanten, dáár zit muziek in.