Just another day at the office

Cliënt: “Ik ben sinds een aantal maanden overgestapt op een veganistisch eetpatroon. Mijn doel was om een aantal kilootjes af te vallen, en heb toen het boek van Groen Geluk gekocht.”

Diëtist: “Hoe is dat bevallen?”

Cliënt: “Ja eigenlijk best goed. Ik ben nu zo’n twee maanden bezig, en al bijna 5 kilo kwijt.”

Diëtist: “Wat goed en fijn voor je. Ik kan me voorstellen dat je je daar goed bij voelt.”

Cliënt: “Ja ik ben zo blij! Ik struggle al sinds mijn jeugd met mijn gewicht en ik heb al zoveel geprobeerd, en nu eindelijk iets gevonden wat bij me past. Mijn streven is nog 5 kg eraf. Als dat lukt weeg ik 65 kilo, en ben ik helemaal tevreden. Het voelt eigenlijk heel erg goed om zoveel groenten en fruit te eten. Daarnaast vind ik het erg leuk om op social media te zien dat anderen er ook mee bezig zijn. Dat motiveert me wel. Er wordt alleen nu wel veel over gezegd in de media en op tv enzo. Daar maak ik me wel wat zorgen over. Hoe zit dat eigenlijk? Is het wel gezond wat ik doe?”

Diëtist: “Afvallen en het bereiken van een gezond gewicht levert zeker gezondheidswinst op! U kunt trots zijn dat al zo’n mooi resultaat bereikt heeft. Dat u afvalt komt doordat u gedurende een langere tijd een energietekort heeft gecreëerd. Dat wil zeggen dat u structureel substantieel minder energie binnenkrijgt dan u verbruikt. Dat is bij de meeste diëten het geval, en dat betekent dat de meeste diëten eigenlijk ook wel werken. Je bent tijdens zo’n dieet vaak bewuster bezig met eten, waardoor je meer over nadenkt over wat je in je mond stopt. Waar het vaak misgaat is het volhouden op de lange termijn. Dat blijkt in de praktijk vaak lastig, waardoor veel mensen uiteindelijk weer aankomen. Is dit een voedingspatroon wat u op de lange termijn zou kunnen volhouden?”

Cliënt: “Ja ik denk het wel. Ik vind het eigenlijk best leuk om te koken en dacht er al veel langer over na om geen dierlijke producten meer te eten. Ik wil heel graag iets doen voor de planeet. Maar ik vraag ik me wel af. Krijg ik wel alles binnen wat ik nodig heb? Ik zag op internet dat het Voedingscentrum het dieet gevaarlijk noemt en dat brengt me toch wat aan het twijfelen”

Diëtist: “Ik kijk graag even met u mee of u alle voedingsstoffen binnenkrijgt. Ik heb het eetdagboek wat u mij van te voren heeft opgestuurd al berekend. Zullen we dat nu samen even doornemen?”

Cliënt: “Ja dat is goed. Ik ben benieuwd.”

Diëtist: “Ik heb alle voedingsmiddelen die u gegeten heeft ingevoerd in een voedingsberekeningsprogramma. Fijn dat u de hoeveelheden erbij heeft genoteerd. Zo krijgen we een accurater beeld. Er zijn een aantal aspecten in uw voedingspatroon die me opvallen. Allereerst: u eet meer dan een halve kilo groente en wel 4 stuks fruit per dag. U krijgt mede daardoor zo’n 30 gram vezels binnen per dag. Vezels dragen bij aan een goede stoelgang. Op de lange termijn zorgt het eten van voldoende groente er ook nog eens voor dat u een lager risico heeft op hart- en vaatziekten, diabetes en verschillende vormen van kanker. Jammer genoeg eet maar 5% van de Nederlanders genoeg groente . Anderen kunnen een voorbeeld nemen aan u!

Cliënt: “Dus eigenlijk is het heel gezond wat ik doe? Ik wist het wel, vegans zijn gewoon gezonder!”

Diëtist: “Veel groente en fruit is absoluut een gezonde gewoonte dus daar zou ik zeker mee door gaan. Aan de andere kan kun je niet zomaar zeggen dat iemand die veganistisch eet gezonder is dan iemand die wel dierlijke producten eet. Er zijn wel aanwijzingen dat een plantaardig eetpatroon gunstig is voor bijvoorbeeld het risico op hart- en vaatziekten. Maar het onderzoek ernaar is erg lastig. De onderzoeken die er naar gedaan zijn, zijn veelal observaties van grote groepen mensen. Het zou best kunnen dat mensen die veganistisch eten overall bewuster bezig zijn met hun leefstijl, en bijvoorbeeld ook meer bewegen of ander gezond gedrag vertonen. Onderzoekers proberen daar wel voor te corrigeren, maar het blijft lastig. Omdat vegans verschillende groepen voedingsmiddelen weglaten als vlees, zuivel en ei, bestaat op de lange termijn de kans dat er tekorten ontstaan. Dat is wel iets om op te letten. In uw geval eet u ook erg weinig graanproducten, en weinig vet. Dat maakt het totaal een onvolwaardig eetpatroon. Wat mij bijvoorbeeld opvalt is dat de hoeveelheid eiwit, vitamine D, calcium, B12 en jodium in uw voeding aan de lage kant is.”

Cliënt: “Ok…daar schrik ik wel van… Ik dacht net dat ik goed bezig was..”

Diëtist: “Dat bent u natuurlijk ook! Het is enorm knap om een nieuw eetpatroon aan te leren en vervolgens vol te houden, en ook nog eens 5 kg af te vallen. Het zit ‘m in de details en met wat aanpassingen kunnen we zorgen voor een volwaardig eetpatroon. Daar kan ik u bij helpen. Uw eetpatroon levert u  nu waarschijnlijk geen acute problemen op. Van vitamine D, B12 en jodium legt het lichaam een voorraadje aan, en dat is niet binnen 2 maanden op. Het gaat er vooral om wat u op langere termijn doet. U staat er mooi op tijd bij stil.”

Cliënt: “B12 maak ik me niet zo’n zorgen over. In het boek wat ik heb staat dat je dat zelf aanmaakt in de darmen.”

Diëtist: “Het zou kunnen dat bacteriën in de dikke darm vitamine B12 produceren. Echter vitamine B12 wordt al eerder in het maag-darmkanaal opgenomen, namelijk in het ileum. Dat is het uiteinde van de dunne darm. Daarom moeten we B12 uit voeding halen. Vitamine B12 zit in dierlijke producten. De voorraad vitamine B12 in het lichaam is genoeg voor enkele jaren. Als u van plan bent om op langere termijn veganistisch te eten is het verstandig om een supplement te gebruiken. Het is belangrijk daar bewust van te zijn. Een B12 tekort kan bijvoorbeeld een vorm van bloedarmoede veroorzaken en schade aan het zenuwstelsel.”

Cliënt: “Oke ,dat is goed om te weten, daar zal ik aan denken. Hoe zit het met de andere vitamines?”

Diëtist: “Ook vitamine D krijgt u met uw huidige voedingspatroon niet binnen. Het zit bijvoorbeeld in vette vis als haring en makreel, en ei. Vitamine D speelt een belangrijke rol bij de opname van calcium. Beiden zijn in combinatie met beweging belangrijk is voor een goede botstatus. In Nederland halen we zo’n 2/3 van onze vitamine D behoefte uit de zon en de rest krijgen we met voeding binnen. Of u extra vitamine D nodig heeft hangt dus af van hoe vaak u buiten komt, en of in andere zonnigere oorden verblijft. Als u het met uw voeding niet binnenkrijgt kunt u 2 dingen doen: of u laat uw vitamine D status bepalen bij de huisarts of uw neemt preventief een vitamine D supplement. Daarnaast is uw jodiuminname wat aan de krappe kant. Een tekort aan jodium kan op de lange termijn schildklierproblemen veroorzaken. Jodium zit bijvoorbeeld in vis en ei, maar ook in kleine beetjes in groente en zuivel. Daarnaast wordt het aan zout en brood toegevoegd. Dat laatste is een vorm van suppletie geregeld in de wet om te voorkomen dat men in Nederland op grote schaal een jodiumtekort oploopt.  Nu hoef je niet perse brood te eten om voldoende jodium binnen te krijgen, maar als je daarnaast ook veganistisch eet blijven er weinig opties over. Zeewier is een bijvoorbeeld goede plantaardige bron van jodium, maar daar moet je wel van houden :-)”

Cliënt: “Oh dat is een goede tip! Er staan ook wel wat recepten met zeewier in dat boek, heb ik gezien. Brood mis ik trouwens heel erg. Dat vind ik zo lekker! En het is ook wel handig om mee te nemen naar mijn werk bijvoorbeeld. Maar door dat glutenvrije eten ben ik gelukkig wel van mijn darmklachten af!”

Diëtist: “Weet u zeker dat het door het stoppen met gluten komt?”

Cliënt: “Ja ik denk het wel. Je leest tegenwoordig zoveel over gluten en darmklachten. Dat mijn darmen nu een stuk rustiger zijn zegt voor mij genoeg. Eigenlijk heb ik al mijn hele leven darmklachten als ik er over nadenk.”

Diëtist: U heeft zoveel verandert in uw eetpatroon dat het verminderen van uw darmklachten misschien ook wel zou kunnen liggen aan het feit dat u meer vezels bent gaan eten. Of misschien komt het wel doordat u geen zuivel meer gebruikt. Ook lactose uit zuivel kan klachten geven. Mocht u echt willen weten of het aan gluten ligt dat is het verstandig om langs de huisarts te gaan. De diagnose coeliakie kan alleen met een bloedtest en een darmbiopt worden vastgesteld. Wat dan vooral belangrijk is dat u niet stopt met het eten van gluten voordat de test is uitgevoerd. Anders is het moeilijker aan te tonen.

Cliënt: “Dus ik kan eigenlijk gewoon brood eten?”

Diëtist:” Nou ja…, als we niet zeker weten of uw darmklachten door gluten worden veroorzaakt is het zeker de moeite waard om weer eens brood te proberen. Zeker als u het heel erg lekker vindt. Nogmaals als uw zeker wil weten of gluten uw darmklachten veroorzaken is het raadzaam om eens langs te huisarts te gaan. Mocht daar niets uit komen kunnen we bijvoorbeeld middels een eliminatiedieet eens verder kijken of we specifieke voedingsmiddelen kunnen identificeren die uw darmklachten veroorzaken. Daar vertel ik u later graag wat meer over. Volkoren granen zijn trouwens ook nog eens heel gunstig voor onze gezondheid. Bijkomend voordeel is dat de eiwitten in granen volwaardige eiwitten vormen met de eiwitten uit peulvruchten bijvoorbeeld. Eiwitten zijn de bouwstoffen van ons lichaam. Omdat plantaardige eiwitten vaak niet alle bouwstenen bevatten die we nodig hebben, hebben veganisten meer eiwit nodig dan mensen die wel dierlijke producten gebruiken. Het advies is 1 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht. Voor u komt dat neer op zo’n 70 gram. Uw huidige voedingspatroon bevat nu zo’n 40 gram eiwit.  Dat kunt u verhogen door meer eiwitrijke producten zoals peulvruchten, tofu, tempeh, noten, paddenstoelen en sojamelk te gebruiken. Dat zijn eigenlijk allemaal goede plantaardige eiwitbronnen. Eiwit werkt ook nog eens verzadigend wat heel erg fijn is al je wat wilt afvallen”

Cliënt: “Amandelmelk is dat ook goed?”

Diëtist: “Er zijn varianten op de markt die slechts 2% amandelen bevatten en derhalve ook weinig eiwit. Het unieke van soja is dat het alle essentiële aminozuren – de bouwstenen – bevat.  Sojamelk is dus een volwaardigere optie”

Cliënt:  “Het lijkt erop dat ik veel meer moet gaan eten. Ik ben eigenlijk wel bang dat ik dan weer aankom”

Diëtist: “Dat kan ik me voorstellen. Maar toch denk ik dat het meevalt. We zouden eens kunnen kijken naar een combinatie van de recepten uit uw boek aangevuld met volkoren granen en eiwitrijke plantaardige voedingsmiddelen? Misschien kunnen we om te beginnen bijvoorbeeld 1 maaltijd en 1 tussendoortje uit het boek inruilen voor wat nieuwe of aangepaste opties? Dan kijken we daarna even of dat bevalt. En natuurlijk is het nog steeds mogelijk om daarmee af te vallen.”

Cliënt:  “Ja dat vind ik wel een goed idee. Superfijn dat je zo met me meedenkt. Wellicht kun je me ook nog adviseren welke supplementen ik als vegan het beste kan nemen? Ik heb ook wel eens gehoord dat vitamine D van dieren afkomstig is”

Wil je weten hoe het verder ging……? Neem contact op met je diëtist!