Er is iets geks aan de hand. Ondanks dat het voor ons allemaal goed is om wat gezonder te gaan eten, wordt gezond eten nog steeds gezien als iets geks, extreems en vooral iets ongezelligs. Dat gezonde imago is iets waar je je keihard tegen af moet zetten met foto’s van gigantische porties friet op social media en minachtend commentaar op diegenen die van thuis een salade als lunch meebrengen naar de kantine.
Je zult maar worden gezien als een van die ongezellige gezonde mensen. Mensen die door hun leefstijl wel heel oud worden, maar vast ook heel erg ongelukkig. Hoe leuk kan een leven zijn waarin je volkorenbrood en broccoli eet, het koekje bij de koffie afslaat, en in de kroeg zielig aan een tafeltje een alcoholvrij biertje drinkt, terwijl de rest ladderzat en diepgelukkig op de tafels danst?
Hoe leuk kan een leven zijn waarin je volkorenbrood en broccoli eet, het koekje bij de koffie afslaat?
Nou, ik heb zo’n leven. Ik eet al zo’n 20 jaar gezond. Niet om zieltjes te winnen, te pochen of te overtuigen. Nee, gewoon, omdat het goed is voor mijn lichaam en geest.
Ik wist niet dat je ‘te goed’ kon zijn in je keuzes voor een gezonde leefstijl. Zo perfect dat je de frustratie van anderen over je afroept. Zo schreef Asha ten Broeke in een Volkskrant column genaamd “Eten als zonde” dat het mensbeeld van mensen die pleiten voor gezonde voeding zo mechanistisch is. Gezond eten zou volgens haar vreugdeloos zijn.
Gezond eten zou vreugdeloos zijn.
Hoe anders is mijn perceptie van mijn eetgedrag. Ik eet elke dag wat ik het allerlekkerste vind. Dat is ook altijd een gezonde keuze. Ik vind het namelijk niet lekker om iets te eten waarvan ik weet dat het mijn risico op darmkanker (bewerkt vlees), overgewicht (frisdrank) of hart- en vaatziekten (roomboter) verhoogt. Ik ‘geniet’ niet van een diepvriespizza na een lange dag werken. En het is voor mij geen feest om een bak Ben & Jerry’s ijs leeg te eten.
Want dat is het algemene idee. Dat iedereen de hele tijd tegennatuurlijk bezig is als hij of zij gezonde keuzes maakt. Dat iedereen het liefst fast food naar binnen propt (want: feestelijk), en iedereen een hekel heeft aan spruitjes (want: gezond en dus vies). En dat het een ultieme verwennerij is om, zoals Asha schrijft, patat te eten omdat het doet denken aan betere tijden, pannenkoeken om te troosten en pizza omdat het bevrijdend is om de controle los te laten.
Ik dacht heel lang dat het aan mij lag. Ik ging bijna denken dat ik echt gelukkiger zou worden als ik minder gezond ging eten. Dus probeerde ik het. Ik at wel het koekje bij de thee, nam een slokje rode wijn, en warmde zelfs voor het eerst in mijn leven een diepvriespizza op — tot grote vreugde van mijn vriend. Maar het beloofde effect bleef uit. Ik werd niet gelukkiger of gezelliger, en voelde me niet getroost of bevrijd.
Ik ging bijna denken dat ik echt gelukkiger zou worden als ik minder gezond ging eten.
Wat blijkt: er bestaan gewoon mensen zoals ik voor wie het geen moeite kost om genoeg groenten te eten. Die zonder mopperen koek, snoep en snacks laten staan en hummus dip lekker en feestelijk vinden. Die zonder een gevoel van beperking elke dag opnieuw gewoon eten wat goed is voor hun lijf. En zich daarbij kiplekker voelen — én gelukkig zijn.
Maar dit soort ultragezonde mensen zijn er blijkbaar niet zoveel, als ik alle verbaasde reacties op mijn eetgedrag mag geloven. Misschien zijn ze uitgestorven door al het health shaming dat ze dagelijks meemaken. Laten we het al die mensen die zo graag iets gezonder zouden willen eten niet nog lastiger maken door hun meegebrachte tupperware bakje met gegrilde groenten belachelijk te maken en te doen alsof je alleen gelukkig wordt van pannenkoeken met spek. Straks denken ze nog echt dat het leven minder leuk is met broccoli en spruitjes.
Deze column verscheen eerder in VORK magazine.
wow, ik ben het hier zo mee eens!!
mensen denken echt dat je iets van anorexia of orthorexia hebt, terwijl ik het gewoon lekker vind en mij meer energie geeft!
Thanks voor deze blog
Herkenbaar.
Heerlijk artikel en zo herkenbaar! Met name ” het ongezellig zijn” als je niet meedoet met het eten van meuk en geen alcohol drinkt.
Ik heb het eigenlijk juist vaak andersom, dan eet ik gewoon lekker een vegetarische maaltijd met veel groenten of een goedgevulde salade omdat ik daarvan hou, en dan komen mensen met: ‘wooow wat knap van je dat je zo gezond eet, goed zeg!’ en dan heb ik er meteen minder trek in. Maar goed, in allebei de situaties zou het beter zijn als mensen gewoon konden zeggen: ‘oh dat ziet er lekker uit!’ zonder er een waardering in te leggen.
Heerlijk en eerlijk. Nog eentje dan Goed voor je, je kan wel wat vet gebruiken zegt men en houdt een schaal met taart voor, of schaal vette hapjes. Nee dank je… ik houd ook van gezond eten en dat is lekker. Zoals mijn orthopeed zei tegen assistent voor heupoperatie, wij moeten voorzichtig zijn met opereren, mw heeft weinig vet en knipoogde naar mij. Gezond gewicht is fijn.
En natuurlijk eet ik wel een patatje of een koekje, maar zoals je al schrijft het is geen uitzondering of feest meer. En de porties zijn niet normaal meer. Eet een koekje in het weekend, straks speculaasje bij de koffie.
Asha ten Broeke … na de eerste columns die ik lang geleden van haar gelezen had, krijg ik nog steeds een nare smaak in mijn mond als haar naam genoemd wordt. Zo eenzijdig en zelfgenoegzaam.
Ik eet ook al aardig wat jaartjes gezond en ook steeds gezonder (in elk geval, dat denk ik). En ik heb inderdaad een soort aversie ontwikkelt tegen het meeste ongezonde voedsel. Ik word ongelukkig van ongezond eten.. Dit voedsel is meestal veel te zout, of te zoet, dus zelfs niet door jezelf gemaakte zoetigheid word ik niet heel blij van.
Gelukkig had ik op m’n vorige werk wel een aantal mensen die ook heel bewust met hun lichaam en dieet bezig waren. Dus die keken inderdaad niet raar op van wat ik at XD
Gelukkig voor mij, ben ik goed in staat schijt te hebben aan wat anderen er over denken 😉
Ik ben in de loop der jaren steeds gezonder gaan eten en ja, dat is vaak ook heel lekker. Soms kijken mensen wel een beetje vreemd op mijn voedselkeuzes (‘eet je rauwe bloemkool?!’), maar hé, ik kijk ook wel eens vreemd op van de voedselkeuzes van andere mensen. En weet je wat? Het kan me geen fluit schelen. Iedereen mag zijn eigen keuzes maken. Deze column komt op mij wel een beetje zurig over. Zo van; kijk mij eens beter zijn dan deze onwetende patateters. En met zo’n houding heb ik niks.