Ik ben Paulien Vinke, 34 jaar en sinds 2015 lid van I’m a Foodie.  Zo lang ben ik ook al bezig met mijn promotieonderzoek aan Wageningen Universiteit. Inmiddels ben ik bijna klaar met promoveren, dus een mooi moment om eens te vertellen wat ik al die jaren gedaan heb!
Tien jaar geleden werkte ik als diëtist in verpleeghuizen en revalidatiecentra. Daar behandelde ik veel mensen met chronische ziekten die last hadden van verlies van spierfunctie en spiermassa, ook wel cachexie of sarcopenie genoemd. Tijdens mijn master Nutrition & Health aan Wageningen Universiteit leerde ik veel over de lichamelijke en moleculaire veranderingen die in het lichaam plaatsvinden bij chronische ziekten. Als diëtist had ik het gevoel dat er te weinig van die kennis omgezet werd naar het verbeteren van behandelingen voor patiënten. Daar wilde ik aan gaan bijdragen. Dus ben ik op zoek gegaan naar mogelijkheden om promotieonderzoek rondom dit thema te gaan doen.

Wat onderzoek jij?

Ik onderzoek de rol van voeding bij de zeldzame ziekte pulmonale hypertensie (PH). Bij PH ontstaat er een hoge bloeddruk in de longen door afwijkingen in de bloedvaten. Dit kan leiden tot een bijzondere vorm van hartfalen en zelfs dodelijk zijn. PH kan verschillende oorzaken hebben. Eén groep patiënten heeft PH door onbekende of genetische oorzaken.  Deze patiënten zijn vaak vrouw en bovendien nog jong (onder de 40 jaar) en kunnen in het dagelijks leven maar weinig doen vanwege ernstige vermoeidheid en spierzwakte. Dit komt o.a. door een te laag zuurstofgehalte in het bloed en onderliggende chronische ontstekingen. Patiënten kunnen bijvoorbeeld niet sporten, niet lang achter elkaar wandelen en moeten al na de kleinste dagelijkse inspanningen weer rust nemen.

Waarom is jouw onderzoek belangrijk?

Er is tot nu toe nauwelijks onderzoek gedaan naar de rol van voeding bij PH. Wel is bekend dat veel patiënten een ernstig tekort aan ijzer hebben, wat nog eens bijdraagt aan de extreme vermoeidheid. Veel patiënten hebben vragen over voeding, zoals of ze voedingssupplementen kunnen nemen om zich beter te voelen. Momenteel is er alleen geen wetenschappelijke kennis om daarop een goed antwoord te kunnen geven.

Wat zijn jouw belangrijkste bevindingen tot nu toe?

Ik heb eerst in een review beschreven dat de voedingsstatus van patiënten met PH door verschillende oorzaken waarschijnlijk niet optimaal is. Zo slikken patiënten bijvoorbeeld medicatie die tot tekorten in bepaalde vitamines en mineralen kunnen leiden. In samenwerking met het Erasmus MC in Rotterdam kon ik bloedonderzoek doen naar tekorten aan vitamines en mineralen. Ik vond inderdaad dat PH-patiënten (en met name vrouwen) vaak een ijzertekort hebben. Een laag ijzergehalte konden we bovendien in verband brengen met een slechtere fitheidsscore (de 6 minuten looptest).

Ik ontdekte ook dat (afhankelijk van de subgroep) tot 80% van de PH-patiënten een tekort aan vitamine D heeft, maar dit kon ik dit niet relateren aan een slechtere prognose of uitkomstmaat. Daarom is nog meer onderzoek nodig naar de rol van vitamine D deficiëntie bij PH-patiënten. Tenslotte deed ik nog een muizenstudie om het effect van een voedingsinterventie met veel eiwit en ontstekingsremmende voedingscomponenten (visolie en prebiotica) op het hart en de spieren in een PH-model te onderzoeken. Ik vond uit dat deze voeding ervoor zorgde dat er minder schade aan het hart en de spieren ontstond en dat dit inderdaad door een ontstekingsremmend effect kwam.

Wat is jouw advies aan de lezer?

Aangezien mijn onderzoek over de rol van voeding bij een heel zeldzame ziekte gaat, is er weinig advies te geven aan de lezer. Maar wat we ervan kunnen leren is dat het belangrijk is op je voeding te letten als je chronisch ziek bent, omdat je je fitter kunt voelen als je optimaal gevoed bent.

Welk voedingsonderzoek volg jij op de voet? En waarom is dat interessant?

Ik ben erg geïnteresseerd in ontwikkelingen op het gebied van voedingsinterventies om spierverlies bij chronische ziekten te kunnen behandelen. Ook vind ik de onderliggende processen in het lichaam super interessant. De rol van ontstekingsprocessen bij chronische ziekten wordt steeds duidelijker en juist daar zou voeding wat kunnen betekenen.

Verder ben ik ook geïnteresseerd in de relatie tussen voeding en duurzaamheid, maar dat is meer een hobby waarover ik in verdere blogs zal schrijven!