Stel je voor, om zo gezond mogelijk te leven meet een apparaatje gedurende de dag hoe het met je gaat. Zijn je bloedwaarden in orde, hoe heb je geslapen vannacht, beweeg je voldoende, wat heb je gegeten? Het apparaatje signaleert de verbeterpunten. Voor het gemak stuurt het alvast een signaal naar je koelkast – is er nog voldoende groente in huis? – selecteert een passend recept, stuurt een boodschappenlijst naar de supermarkt en helpt je om vanavond eens echt op tijd naar bed te gaan. Toekomstmuziek?
Wat is ‘personalized nutrition’?
In het jaar 2000 slaagden wetenschappers erin om onze genen in kaart te brengen. Dit opende de deur voor de zogenaamde ‘nutrigenomics’, de wetenschap die de relatie tussen voeding en genen onderzoekt. Het idee was destijds dat je een dieet zou kunnen afstemmen op iemands persoonlijke genetische profiel. Dit blijkt tot nu toe echter lastiger dan gedacht. (1) Personalized nutrition gaat om voedingsadvies (en/of leefstijladvies) dat helemaal op jou is afgestemd. Je meet en verzamelt zelf de hiervoor benodigde data, want de ene persoon is immers de andere niet. Zo hebben ouderen andere voedingsbehoeften dan kinderen of topsporters. Om je voedingsgedrag duurzaam gezonder te maken, is daarnaast de vorm van advies van belang. Misschien heb jij aan een berichtje met een voedingstip voldoende. Een ander wil wellicht een recept en/of een geschikt moment horen. Bijvoorbeeld: als je gaat lunchen, doe dan wat paprika op je brood.
Wanneer ben je gezond?
Het doel van een persoonlijk voedingsadvies is om mensen in staat te stellen blijvend gezonde keuzes te maken. Maar wat is gezondheid eigenlijk? En vooral: wat moet je dan meten? Over de definitie van ‘gezondheid’ is in de wetenschap de nodige discussie gaande. Van origine kijkt deze naar gezondheid in termen van afwezigheid van ziekte (2). Maar hoe zit dat dan als je helemaal niet ziek bent? Hoe kun je dan zo gezond mogelijk zijn? In 2011 hebben onderzoeker Machteld Huber en haar collega’s daarom een nieuwe definitie voorgesteld (3). Ze leggen de nadruk op iemands vermogen zich aan te passen en bij te sturen tijdens fysieke, emotionele en sociale uitdagingen. Ook wel iemands ‘veerkracht’ (resilience) genoemd. Dit betekent dat voor het vaststellen van persoonlijke gezondheidseffecten, men op zoek moet naar manieren om iemands veerkracht te meten in plaats van ziekte.
Wat is er al mogelijk?
Personalized nutrition staat nu nog in de kinderschoenen, maar de tijd lijkt rijp voor een vliegende start! Wat er nodig is een multidisciplinaire aanpak, waarin kennis en expertise wordt gedeeld en gecombineerd. Met name betreft het dan de voedingswetenschap (het is nog niet zo eenvoudig om voeding goed te meten, en dus al helemaal niet om er een advies aan te hangen), gedragswetenschap (hoe zorg je ervoor dat iemand het gepersonaliseerde advies accepteert en toepast) en datasciences (wat kunnen we met alle data en hoe leidt dit tot gepersonaliseerd advies). Ook voor voedselproducenten en supermarkten is een belangrijke rol weggelegd. Zij zouden hun data (bv ingrediënten van producten) openbaar beschikbaar moeten stellen, zodat het personaliseren van voedingsadvies verder ontwikkeld kan worden.
Nieuwe producten en diensten
Om een beetje een idee te krijgen waar de wetenschap nu staat en/of mee bezig is, twee onderzoeken: De eerste is het Food4me onderzoek. Hierin werd bij de deelnemers een profiel opgesteld van hun voedingsinname, bloedwaarden (o.a. carotenoïden, omega-3) en genetica (voorspelt de kans dat je bijvoorbeeld een bepaalde aandoening krijgt). Het onderzoek vergaarde kennis hoe je op basis van metingen komt tot een gericht voedingsadvies. Hiervoor werd een beslisboom opgesteld (waarvan je een app zou kunnen maken). Specifiek in dit project bleek de voedingsinname in combinatie met bloedwaarden, deelnemers het beste te motiveren om hun eetpatroon aan te passen.
Begin 2016 zijn TNO en Wageningen UR het onderzoeksconsortium ‘Personalized Nutrition & Health’ gestart. Samen met partners onderzoeken ze welke technologie en kennis nodig is om tot innovatieve producten en diensten te komen. Bijvoorbeeld gepersonaliseerde boodschappenlijstjes, maaltijdboxen, apps, etc. Consumenten die meedoen verzamelen veel ‘do it yourself’ data, welke weer kunnen worden gebruikt voor verder onderzoek voor bijvoorbeeld het onderbouwen van gezondheidseffecten van bepaalde producten.
Voedingsadvies 2.0
Mede door wearables (draagbare computers zoals smartwatches), een steeds grotere beschikbare hoeveelheid data en het feit dat mensen graag zelf willen uitmaken wat voor hen gezond is, is een gepersonaliseerd voedingsadvies binnen een paar jaar niet ondenkbaar. Daarbij zou het voor patiënten het eerst succesvol kunnen zijn. Zij staan namelijk vaak open voor het delen van persoonlijke data en het opvolgen van op maat voedings- en leefstijladviezen. Maar zoals al eerder aangegeven is het combineren van kennis vanuit verschillende disciplines daarvoor wel een vereiste. We gaan het zien!
Bronnen
Bovenstaande blog is gebaseerd op het seminar ‘Personalised Nutrition & Health, hoever zijn we?’, georganiseerd door Wageningen Academy, Wageningen UR Food & Biobased Research en TNO op 31 mei 2016
- Food4me, about > About the Food4Me Project, 2011
- World Health Organization, about WHO, 2016
- M. Huber et al, How should we define health?, British Medical Journal (BMJ), 2011;343:d4163
Leuk om hier iets over te lezen bij jullie op de website! Ik werk voor een start up die een app rond gepersonaliseerde voeding ontwikkelt, dus helemaal mijn ding, dit onderwerp…
Erg interessant dit. Leuk om te lezen! 🙂
Dankjewel Maud, interessant! In het verleden onderzoek gedaan naar personalized medicine, veelbelovend en eerste succesverhalen zijn er; sommige barriers in dit verband gelden niet voor personalized nutrition! Ik ben voorstander, kijk uit naar app en andere middelen om dit in praktijk te brengen.