Een paar maanden geleden was ik in Japan, een land waar het eten van sojabonen veel voorkomt. Zoals edamame, tofu of yuba. Ook heb ik een andere vorm van sojabonen gegeten. Een plakkerige en sterk ruikende variant, genaamd nattō. De textuur deed me denken aan bruine bonen, maar de geur toch echt aan stinksokken. Toch schijnt dit goedje onwijs gezond te zijn. Dus, wat is nattō eigenlijk en waarom is het zo gezond?

Nattō en fermentatie

Wist je dat fermentatie een van de oudste manieren is van conserveren? [1] Het is een proces waarbij de eigenschappen van bijvoorbeeld schimmels en bacteriën worden gebruikt om een voedingsmiddel te maken. Vroeger bestonden er nog geen koelkasten, waardoor veel van ons eten werd gefermenteerd. Fermentatie zorgt er namelijk voor dat eigenschappen van levensmiddelen veranderen. De smaak verandert en het wordt langer houdbaar. Daarnaast hebben gefermenteerde producten vaak diepe en complexere smaken [1]. Denk maar aan bepaalde kaassoorten (schimmels) of een portie nattō. Want nattō is gefermenteerde sojabonen.

Deze sojabonen zijn door de bacterie Bacillus subtilus nattō (ook wel Bacillus nattō genoemd) gefermenteerd, wat betekent dat deze bacteriecultuur aan de sojabonen wordt toegevoegd, waarna het fermentatieproces start. Tijdens deze fermentatie worden kleverige polymeren gevormd, wat nattō zo plakkerig maakt. Ook zorgt de fermentatie voor de sterke geur en smaak, en worden enzymen, vitaminen en aminozuren gevormd. Op YouTube zijn verschillende filmpjes te vinden over hoe nattō gemaakt wordt, best interessant als je nattō nog niet eerder hebt gezien. Klik hier.

natto

Gezondheidsvoordelen

Ja, hier heb ik al veel over gehoord. Ik ging op onderzoek uit, want waarom is het toch zo gezond? Als eerst wordt duidelijk dat nattō rijk is aan vitamine K2. Vitamine K2 wordt ook wel de nieuwe vitamine D genoemd [2], omdat het belang van vitamine K2 voor de gezondheid steeds duidelijker wordt. Deze vitamine kan aderverkalking voorkomen en maakt verstijfde bloedvaten weer elastisch [3,5,6]. Ook speelt vitamine K2 een belangrijke rol bij een goede botgezondheid, tezamen met voedingsstoffen calcium en vitamine D.

Goed te beseffen dat vitamine K2 niet veel producten voorkomt, enigszins in gefermenteerde producten zoals kaas, yoghurt of kwark. Wel kan je lichaam het zelf aanmaken, door de bacteriën in je darmen [6]. Verder kan de Bacillus subtilus het verteringsproces overleven [2], waardoor het goed zijn werk kan doen in de darmflora. Een goede vorm van probiotica dus! Tijdens het fermentatieproces produceert de Bacillus subtilus nattokinase, een fibrinolytisch enzym dat eiwitten afbreekt en dan met name bloedklonters [2,4].

En nu?

Nattō heeft een positieve invloed op de botgezondheid, bloeddruk verlaging en ons microbioom! Ik zou zeggen: probeer het maar eens. Nattō is te bestellen via internet, of te krijgen bij een natuurvoedingswinkel. Hoe langer het gefermenteerd is, hoe sterker de smaak. Ik denk dat het goed is de vergelijking te maken met schimmelkaas: deze vorm van kaas heeft een zeer sterke geur en smaak, waardoor je het waarschijnlijk niet lekker vindt smaken wanneer je het voor de eerste keer eet. Maar, wanneer je blijft proberen, kun je vanzelf de smaak leren waarderen. Zeker nu je weet dat het een heel gezonde keus is. Om je op weg te helpen, zou je het volgende recept kunnen uitproberen.

Benodigdheden:

  • Een pannenkoek
  • Rucola en snijbiet
  • Rauwe bietjes
  • Courgette
  • Rood pepertje
  • Eventueel: tempeh, bosuitje en andere groentjes

Bereidingswijze:

  1. Bak de pannenkoek zoals jij dat lekker vindt
  2. Wok de courgette en rasp de rauwe bietjes
  3. Beleg de pannenkoek met alle ingrediënten en voeg daartussen 1-2 eetlepels natto aan toe. Ik heb de natto van de Hobbit hiervoor gebruikt.
  4. Give it a try en eet smakelijk!

Bronnen

  1. Gastronomixs, 2013. Geraadpleegd via http://gastronomixs.blogspot.nl/2013/09/techniek-fermentatie.html op 16-7-2016.
  2. Heritage Radio Network, 2015. Geraadpleegd via http://heritageradionetwork.org/podcast/natto-a-stinky-superfood/ op 10-6-2016
  3. Knapen, M.H.J., Braam, L.A.J.L.M., Drummen, N.E.A., Bekers, O., Hoeks, A.P.G., Theuwissen, E., Vermeer, C. Low-dose menaquinone-7 supplementation improves vascular properties in healthy postmenopausal women. Thromb. Haemostas. 113 (2015).
  4. Tuan N.A., Huong N.T. Optimization of the fermentation medium to receive the highest biomass yield by bacillus subtilis natto and the initial test of nattokinase yield. IOSR Journal of Engineering. 04:12 (2014).
  5. Kim J.Y., Gum S.N., Paik J.K. et al. Effects of nattokinase on blood pressure: a randomized, controlled trial. Hypertens Res. 31:1583-1588 (2008)
  6. Gropper S.S., Smith J.L., Groff J.L. Advanced Nutrition and Human Metolism. 6e. Belmont, CA: WadsworthCengage Learning: 2015.