Zeewier is aan een enorme opmars bezig. ‘Zeewier is de energiebron van de toekomst’ kopte de Volkskrant onlangs. Met de productie van zeewier op de Noordzee kan over tien tot twintig jaar evenveel duurzame energie worden geproduceerd als met windmolens in 2020. Daarnaast kun je zeewier ook opeten, het is namelijk een prima voedingsbron.
Misschien heb je het niet door, maar zeegroenten staan al langer op ons menu. En de kans is groot dat jij ze ook al eens hebt gegeten. Norivellen waar je sushi mee maakt, de kant-en-klare wakame salade die in de diepvries bij de supermarkt kunt kopen en Japanse dashi-soep. Zelfs als je nog nooit bij de Japanner bent geweest, want van zeewier worden ook verdikkingsmiddelen gemaakt zoals agaragar en andere alginaten. Die natuurlijke bindmiddelen hebben een E-nummer en zitten in heel veel voedingsmiddelen. Verder vind je ze in voedingssupplementen en in de natuurvoedingswinkel (Kelp). Zeekraal, lamsoren en zeeaster vinden ook steeds vaker hun weg naar de consument.
Voedingswaarde en gezondheidsclaims
In China en Japan worden wieren al honderden jaren gebruikt voor traditionele geneeswijzen naast de culinaire aspecten. Tegenwoordig kom je op internet de meest waanzinnige claims tegen over algen en zeewier; het is de Haarlemmerolie van de zee. Veel van deze claims zijn onbewezen (en illegaal) maar dat deze zeegroente een goede bron van allerlei voedingsstoffen zijn staat buiten kijf. Botanisch valt zeewier onder de groep algen, namelijk macro-algen en er zijn drie stammen: groen-, bruin- en roodwieren.
Vers zeewier bevat vooral water, maar zelfs gedroogd is het caloriearm 120- 240 Kcal per 100 gram gedroogd. Interessant is de eiwitsamenstelling, die is voor een plantaardig product kwalitatief goed; zij bevat bouwstenen die ons lichaam zelf niet kan maken. Qua hoeveelheid verschilt het nogal per soort van zo’n 10 tot wel 44%. Je hebt vast gehoord van de gezonde omega 3-vetzuren, die ook wel visvetzuren worden genoemd. En hoe komen vissen aan omega 3-vetzuren? Juist ja, door algen en zeewier te eten. Voedingsvezel is een ander belangrijke component, het zorgt ervoor dat onze darmen goed werken. En ook wat dat betreft is zeewier een goede bron van met name oplosbare vezels – de bindmiddelen die ik al eerde noemde. De hoeveelheid mineralen en sporenelementen is eveneens hoog; jodium, calcium, magnesium en kalium bijvoorbeeld. Wil je precies weten wat de gemiddelde voedingswaarde is van de verschillende soorten zeewieren klik dan hier. Door dat hoge gehalte aan jodium is het wel oppassen geblazen voor mensen met een gevoelige schildklier. Overleg eerst met je arts of diëtist voor je je aan zeewier waagt als je schildklierproblemen hebt.
Hoe komen vissen aan omega 3-vetzuren? Juist ja, door algen en zeewier te eten.
Duurzame teelt
Helaas is zeewier niet alleen een bron van goede voedingsstoffen maar kan ook behoorlijk wat toxines bevatten. Dat is een reden om ze te kopen en niet zelf ‘wild te plukken’, en te kiezen voor zeewier uit de Noordzee in plaats van Azië. Azië neemt zo’n 90% van de wereldproductie voor zijn rekening met China als grootste producent. Maar helaas niet altijd met oog voor milieu. Verantwoorde bedrijven die zeewier oogsten, testen hun producten regelmatig om de zuiverheid ervan te kunnen garanderen. In Nederland zijn tal van nieuwe initiatieven zoals Stichting Noordzeeboerderij op Texel. In de Oosterschelde in Zeeland beschikt men vanaf het begin van 2011 over een testlocatie voor de zeewierteelt. Zeewaar is opgericht in 2013 en is daarmee de eerste commerciële zeewierboerderij in Nederland die duurzaam zeewier teelt voor de consumptie. Tot op heden zijn ze de enige partij met een vergunning om in de Oosterschelde zeewier te telen voor commerciële doeleinden.
Waar te koop?
Zilte groente als zeekraal, lamsoren en zeeaster vind je in het seizoen in de grotere supermarkten of op de markt (op de Wadden en in Zeeland). Als je in de Randstad woont kun je wel aan vers zeewier of gedroogde varianten komen, bijvoorbeeld in de Aziatische supermarkten. En anders ben je aangewezen op internet (zie bronnen voor enkele referenties). Het boek Groente uit Zee heeft achterin een lijst met producten, merken en adressen opgenomen.
Wat kun je er mee?
Tja dat is wel een dingetje. Norivellen, wakame en zeekraal daar vind je je weg wel mee. Maar andere zeegroente zoals zeesla, bruinwier, ijskruid, suikerwier en zeespaghetti om er maar eens een paar te noemen, hoe maak je die klaar? De puur plantaardige keuken, veganisme, maakt als langer gebruik van wier. Lisette Kreischer is een sterk pleitbezorger van ‘plant power’. Zij introduceerde samen met Mark Kulsdom ‘The Dutch Weed Burger’ een 100% plantaardige fastfoodsnack met zeewier, die aan een internationale opmars bezig is. Hierover hebben wij ook een blog geschreven. Maar die kun je alleen buitenshuis eten op festivals en in de horeca. Dus schreef Lisette samen met anderen Groente uit Zee. In een volgend deel bespreek ik dit nieuwe boek en geef je gelijk ook een zeewier recept.
Bronnen
- ‘Zeewier is energiebron van de toekomst’, Jeroen Trommelen, Volkskrant 26 oktober 2015
- Voedingswaarde zeewier, Centre d’Etude et de Valorisation des Algues (CEVA)
- Stichting Zeewierwijzer
- Groente uit Zee, Lisette Kreischler, Stichting Noordzeeboerderij, Marcel Schuttelaar, e.a. uitgeverij Kosmos. Zeewaar groothandel, levert onder eigen merk aan voedselproducenten, horeca en winkelketels
Fotocredits:
- Seaweed salad, Ken Hawkins via Flickr
- Zeewierteelt, Zeeuwse Tong & Zeeboerderij via mijnalbum.nl
Geef een reactie