De meeste mensen hebben wel eens gehoord van transvetten of transvetzuren maar waren ze nou goed of slecht voor je? En hoe weet ik of ik transvetten eet? Na het lezen van deze blog ben je weer helemaal op de hoogte.
Om maar direct met het antwoord op de eerste vraag te beginnen; transvetzuren zijn niet goed voor je. Ze gedragen zich in ons lijf als verzadigde vetzuren en verhogen de kans op hart- en vaatziekten. Daarom adviseert de Gezondheidsraad maximaal 1 En%. Dat komt neer op zo’n 2-3 gram per dag. Transvetten komen van nature voor in vlees en melk(producten) van herkauwers. De bacteriën in de pens helpen de koe het gras te verteren, maar ze zetten ook oliën uit gras of veevoer om in transvet. En ze worden –of beter gezegd werden- door de industrie gemaakt om plantaardige oliën andere eigenschappen te geven.
De hoeveelheid industriële transvetten is in de laatste 15 jaar drastisch gedaald. In Nederland heeft de voedingsmiddelenindustrie onderling afspraken gemaakt en mede daardoor is de hoeveelheid transvetzuren in bijvoorbeeld margarines enorm gedaald (minder dan 1 gram per 100 gram). Door de opmars van vloeibare frituurvetten thuis en in de horeca bevatten frites en snacks nu ook beduidend minder trans. Aan de hoeveelheid transvetzuren die van nature in dierlijke producten voorkomt kun je niet veel veranderen.
Hoe weet ik of ik transvetten eet?
Ik heb wel eens gelezen dat als er op het etiket “geheel of gedeeltelijk gehydrogeneerd” staat dat dat een indicatie is voor de hoeveelheid transvetten.
Dat is dus NIET zo! Europese wetgeving verplicht om op de verpakking te melden of geheel of gedeeltelijk geharde of gehydrogeneerde oliën en vetten zijn gebruikt. Maar die vermelding betekent niet dat er automatisch transvetten in het product zitten. En andersom klopt ook niet –geen vermelding gehydrogeneerd = geen transvet – want er kan dierlijk transvet in een product aanwezig zijn. Europa heeft een verbod op de etikettering van transvetzuren en claims over transvet ingesteld, dus je kunt niet langer in de voedingswaardedeclaratie zien of een product transvet bevat.
Als je het echt wilt weten kun je gemiddelde transvetgehaltes vinden in de online NEVO voedingsmiddelentabel.
In welke voedingsmiddelen kunnen transvetzuren aanwezig zijn?
Bijdragen aan de inname van transvetzuren in de Nederlandse voeding (RIVM, 2003)
Wat doet de overheid?
Het Europees Parlement dringt aan op een verbod van transvetzuren. De Europese Commissie had eind december 2014 een rapport moeten opstellen of, en hoe ze transvetten wil reguleren in Europa. Het kan zijn dat de EU net als Denemarken een verbod op levensmiddelen met een industrieel transvetgehalte >2% op vetbasis gaat instellen. Maar evengoed kan de Europese Commissie besluiten tot verplichte voedingswaarde-etikettering van transvetzuren. De Nederlandse overheid is voorstander van een verbod op industriële transvetzuren omdat iedereen in Europa zich daar dan aan houdt in plaats van verschillende nationale regels.
Kortom transvetten zijn niet goed voor je lijf. Je vindt ze in vlees(producten), volle zuivel, koek, gebak en zoutjes. Het goede nieuws is dat de hoeveelheid transvetten in onze voeding de laatste jaren zo enorm is gedaald, dat tegenwoordig 95 tot 99% van de Nederlandse bevolking aan de aanbeveling van de Gezondheidsraad voldoet. Helaas geldt dat niet voor verzadigd vet daar eten we nog steeds te veel van. Dus als je iets goeds voor je gezondheid wil doen kijk dan eens naar hoeveel verzadigde vetten je eet. En díe informatie vind je wel op ieder etiket!
Bronnen
- MVO Infokaart 173/2014 www.vettefeiten.nl
- NEVO voedingsmiddelentabel http://nevo-online.rivm.nl
- Opinion of the Scientific Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies on a request from the Commission related to the presence of trans fatty acids in foods and the effect on human health of the consumption of trans fatty acids, EFSA Journal (2004) 81, 1-49
- Brouwer IA, Wanders AJ and Katan MB. Effect of Animal and Industrial Trans Fatty Acids on HDL and LDL Cholesterol Levels in Humans – A Quantitative Review. PIoS One 2010;5(3):e9434
- Ministry of Food, Agriculture and Fisheries of Denmark, Danish data on trans fatty acids in food (2014)
- Foto via http://www.nyhealthinsurer.com/
Ps. Neem ook eens een kijkje in de webshop van Marlene
Ik kreeg onlangs een vraag van een client over transvet en hoe ze dat kan vinden op het etiket. In bovenstaande blog lees ik dat het niet zichtbaar is. Het is al een wat oudere blog. Is de informatie nog up to date? Kan ik haar verwijzen naar dit artikel en bovendien, als ze eet volgens de richtlijnen (weinig vlees, weinig bewerkte tussendoortjes) haar geruststellen dat ze niet te veel binnenkrijgt?